Opzoeken

De glazenmaker kan de rand van een stuk glas afbreken met een afgruistang. Hij snijdt het glas in met een glassnijder en plaatst de bek van de tang tot aan de snijlijn. Vervolgens knijpt hij het werktuig dicht en breekt het stuk af. De kaken van de tang sluiten enkel op het einde zodat ze glas van verschillende dikte kunnen vatten; voor spiegelglas wordt de voorkeur gegeven aan een tang met een rechte en een gebogen kaak. De bek is vlak of geribd voor een betere grip. [MOT]

Leerbewerkerswerktuig dat voornamelijk door de zadelmaker en de riemenmaker gebruikt wordt en dat dient om de randen van een stuk leder af te schaven en af te ronden. Het heeft een smal (ca. 5 mm) blad met een overlangse groef in de midden bovenzijde. De smalle voorzijde van het blad - die U-vormig is uitgehold - is snijdend. Men duwt de afkorter langsheen de rand van het leder naar voren en er wordt een smal reepje afgeschaafd; de rand wordt zo mooi afgerond. Te onderscheiden van het groefmes. [MOT]

Stalen bontwerkerskam met grove tanden (ca. 1 cm lang; ca. 2 mm breed) en een houten hecht. Men gebruikt de kam bij het afspijkeren, d.i. het losmaken van het stuk huid dat op een houten bord gespijkerd is om te drogen. Zo een bontspijker past net tussen de tanden van de kam, waardoor men de spijker uit het bord kan lichten. De punt van de kam houdt men plat op het bord en met de rechterhand maakt men langs de spijkers een opwaartse beweging. Men voorkomt dat het bont uitgerekt wordt door met de linkerhand het vel tegen te houden wanneer men de spijker eruit haalt. [MOT]

Hefboom in roestvrij staal voor emmers gebruikt bij het overgieten van de honing in het aftapvat, d.i. het vat voor het afvullen of laten rijpen van de honing. Het afdruiprek bestaat uit twee identieke T-vormige staven (ca. 33 cm) met elkaar verbonden door een U-vormige staaf van ca. 14 cm breedte die op ca. 3,5 cm van het uiteinde licht omgebogen zijn. De emmer wordt tussen het werkend deel geschoven waarbij de T-staven aan de rand van het aftapvat worden gehangen. Zo kan men de honing tot de laatste druppel gemakkelijk overgieten. [MOT]

Open, holronde, cirkelvormige lepel (ca. 25-40 cm doorsnede) met haaks op elkaar geklonken platte metalen repen. Meestal is het blad door middel van een dille bevestigd aan een houten steel (ca. 1 m). Men kan ook een beerlepel hergebruiken door er gaten in te maken. De aardappellepel wordt gebruikt om aardappelen die als veevoer gebruikt zullen worden uit de ketel, waarin ze gekookt worden, te scheppen. Zie ook aardappelschepvork. [MOT]

Handwerktuig doorgaans bestaande uit een houten plank die met een ijzeren plaat is beslagen en waarop, haaks, een lange steel is bevestigd. Het wordt door de steenbakker gebruikt om het droogveld te effenen en te zuiveren of om het gedroogde rivierzand van de zandhoop bijeen te brengen (1). Een combinatie aftrekker en hark (zie zandhark) bestaat eveneens. [EMABB] (1) COOPMAN: s.v. zandkruier, vermeldt dat de aftrekker om het zand bijeen te brengen iets groter is dan het werktuig om het droogveld te effenen.

Keukentoestel dat op de rand van een tafel of aanrecht geklemd wordt en waarmee appelen en aardappelen geschild worden. Het heeft een schroefvormige as met een speervormig uiteinde, die met een draaizwengel in beweging wordt gebracht. Het mesje, dat de vorm van een vingernagel heeft, is bevestigd aan een verende arm. Men prikt een (aard)appel op de speervormige punt van de as, men draait aan de zwengel en de (aard)appel beweegt zich naar het mesje toe. Wanneer dat mesje de draaiende (aard)appel raakt, beweegt het er vervolgens volledig omheen en wordt de schil er in één keer afgehaald. Wanneer men de hendel bovenaan het apparaat ontspant, kan het mesje terug in de beginpositie gebracht worden. Voor aardappelen en sommige groeten maakte de Franse fabrikant Jean Mantelet, een ander model dat bestaat uit een afsluitbaar recipiënt (diam. ca. 25 cm) met gegolfde ruwe binnenzijde en een rubberen noppenbodem. Het werkend deel is aan het deksel bevestigd en wordt door een zwengel aangedreven....

Kleine schaaf om af te biljoenen, d.i. een plank of een balk van zijn scherpe rand te ontdoen om een vellingkant te bekomen. Er zou een afbiljoenschaaf bestaan zonder geleider, die doorgaans "het maaksel eener grondschaaf heeft doch op de plaats van den beitel is eene overhoeksche sponning aangebracht" (1). Doorgaans heeft de afbiljoenschaaf evenwel een geleider. Het blok is dan een parallellepipedum waarvan de onderste zijde, de zool, uitgehold is in een omgekeerde V. Voor de beitel met op de as loodrechte snede glijdt in onze streken, een stuk hout waarvan het uiteinde ook loodrecht op de as ligt en dat als dieptegeleider dient. De beitel is door een wig vastgezet, de geleider door een schroef, soms ook door de wig (2). In de Verenigde Staten bestond een afbiljoenschaaf met breedtegeleider die de diepte van het werk bepaalde (3). De schrijnwerker laat de beitel enigszins uitsteken en duwt zijn schaaf op de hoek van de plank. Daarna laat hij de beitel en de geleider iets meer uitsteken...

Het aardappelpootijzer is een pootijzer voor pootknollen, voornamelijk pootaardappelen. Het tangvormig werkend deel vormt in gesloten toestand een recipiënt, waarin een aardappel wordt gelegd. Het wordt gesloten in de grond gestoken en met de voet aangedrukt. Door de steel naar de steun toe te draaien, wordt grond opzij geduwd en opent het recipiënt, zodat de aardappel vrijkomt. De grond wordt nadien terug dichtgemaakt met de voet (1).Een Amerikaans halfautomatisch model heeft parallel aan de steel een reservoir voor pootaardappelen. Het gelijkt op tangvormige maïsplanters die er courant waren. (2)Het werktuig is verwant aan de pootboor, die de grond wegneemt, en de planttang. [MOT](1) De werking van dit pootwerktuig wordt eenvoudig getoond in volgend filmpje.(2) SELLENS: 146, 369.

Fijne zaag uit staal, gechromeerd staal of inox, gebruikt door de chirurg om er een lichaamsdeel mee af te zetten, te amputeren. Bij het ene model bestaan hecht en blad uit één geheel. Dan is het rechte zaagblad ongeveer 12 cm lang en versmalt geleidelijk naar een spits uiteinde. Deze amputatiezaag heeft een dubbele, zaagvormige snede met zeer fijne, scherpe puntjes. Een ander model amputatiezaag heeft een los, vervangbaar zaagblad van ca. 10 à 33 cm lang dat in een metalen boog gespannen is en voorzien is van een recht hecht of een pistoolkolf. Tenslotte bestaat ook een amputatiezaag in de vorm van een handzaag met een blad van ca. 22 à 33 cm lang en 4 à 10 cm breed. Het blad dat puntig of afgerond uitloopt, is aan een zijde over de gehele lengte getand. De amputatiezaag zaagt door het bot heen en wordt samen met het amputatiemes gebruikt. Zie ook draadzaag (arts). [MOT]