Water is van levensbelang voor mens en dier. Tot voor de komst van het leidingwater werd drinkwater uit waterputten gewonnen. Het geputte water werd voor talrijke doeleinden gebruikt: om te drinken, eten voor te bereiden, voor de vaat, als drank voor het vee, voor de schoonmaak,… Buiten deze huishoudelijke doeleinden was en is water ook essentieel in de industrie: denk maar aan bierbrouwerijen, leerlooierijen, ijsfabrieken, limonadefabrieken,… Ook op deze plekken zijn vaak waterputten terug te vinden.

De waterput was tot voor kort een heel belangrijk aspect van het dagelijkse leven. Na de algemene verspreiding van de drinkwatervoorziening in de tweede helft van de twintigste eeuw, ging het gebruik ervan snel achteruit. Tot enkele decennia geleden waren waterputten en hun ophaalmiddel een vast gegeven in het landschap. Helaas raken steeds meer waterputten in verval en worden er vele gesloopt. Vaak bleef de put bewaard, maar werd ze afgedekt met een deksel.

Niet alleen het bouwkundig erfgoed is bedreigd, ook de kennis die verband houdt met het graven en gebruiken van een waterput is verloren aan het gaan. Deze evolutie tracht het MOT tegen te gaan.

In 2009 lanceerde het MOT het online project Wat met de waterput?, waarbij we een eerste inventaris maakten van de bestaande waterputten, maar ook van de gesloopte, gedempte en afgedekte exemplaren, zowel hier als in het buitenland. Sindsdien groeit deze databank stelselmatig aan.

Heb jij weet van een waterput? Stuur je informatie door naar info@mot.be.

Wil je actief putten gaan inventariseren? Bekijk dan zeker de leidraad en download het veldblad, waarop je praktische tips, het nodige materiaal en veiligheidstips op terugvindt. Je kan ons uitgebreid invulformulier gebruiken. Je vindt een woordenlijst onder Wat is wat?.