Tandbeitel (m.)

identificatiecode
ID 791
morfologie
beroep
beroep
beroep
holotype
MOT V 93.0225 (tandbeitel (holle)) L=25cm B=4cm G=264gr
holotype
MOT V 2001.0010 (tandbeitel (rechte)) L=14cm B=1,8cm G=122gr
holotype
MOT V 2003.0826 (tandbeitel (klauw) L=18,5cm B=2 cm G=285gr
alias
tandijzer (syn.) (JELLEMA: 46)
alias
gradeerijzer (syn.) (JANSE 1998: 30)
alias
gradine (syn.) (JANSE 1998: 30)
beschrijving

De tandbeitel is een beitel (ca. 14-30 cm) met een verbreed, afgeplat en getand uiteinde en die volledig van metaal is of een houten hecht (1) heeft. Het aantal tanden ligt tussen 2 en 20 en ze kunnen rechthoekig, trapezoïdaal of driehoekig van vorm zijn - afhankelijk van de hardheid van de te bewerken steen - en in een rechte of een gebogen lijn staan. Naast de vaste tandbeitel bestaat er ook een tandbeitel met inzetstuk (2).

Na het voorbewerken van de steen met de puntbeitel gebruikt de steenhouwer de tandbeitel in combinatie met de houten steenhouwersklopper of de metalen steenhouwersklopper om te nivelleren. [MOT]

(1) Tandbeitels met houten hecht (en stompe tanden) worden meestal gebruikt voor zachte steensoorten.

(2) Bijv. JANSE: 125.

MOT V 2003.0826