Pannenraam (o.)
Het pannenraam dient om de vlakke kleiplaat te vormen die nadien haar definitieve vorm krijgt op de pannenvorm.
De pannenbakker bestrooit het raam en het vormblok (1) waarop het ligt, met rivierzand om het kleven van de klei te voorkomen. Dan duwt hij met de handen een hoeveelheid klei uiteen en zorgt dat het raam goed gevuld is. Met de strijker, uit de waterbak naast hem, strijkt hij de overtollige klei weg. Hierdoor wordt tegelijkertijd de klei in het raam gladgestreken. Het teveel aan klei valt in een bak aan de andere kant van de vormtafel. Vervolgens neemt de arbeider het pannenraam rond de kleiplaat weg en kan de pan verder worden gevormd.
Er bestaan ramen voor alle formaten van pannen (2) en de afmetingen kunnen bovendien verschillen van pannenbakkerij tot pannenbakkerij; ze houden rekening met de krimp van de klei tijdens het drogen en bakken.
Naast de ramen voor de S-vormige pan, bestaan er specifieke voor nokpannen en voor hoekkeperpannen. [EMABB]
(1) Het vormblok is een dik beukenhouten blok voorzien van drie ijzeren pennen om het verschuiven van het pannenraam te beletten tijdens het vormen van de kleiplaat. Het wordt van vier pinnen voorzien voor het maken van een nokpan of een hoekkeperpan.
(2) Normaal spreekt men van kleine of grote pannen (petit moule - grand moule). De Boomse pan van klein formaat meet 340 x 230 x 150 mm; de pan van groot formaat, 360 x 240 x 150 mm. Er bestaan echter tussenmaten.
