werktuig
Chaquitaclla (v.)
De chaquitaclla (1) (spreek uit tsja-ki-tak-li-ja) is een typisch
landbouwwerktuig in het Andesgebergte van Zuid-Peru en Noord-Bolivië. De
man gebruikt ze om braak liggende grond te bewerken door de kluiten te doen
kantelen - zoals met de Spaanse laya-, waarna de vrouw de aardappelknollen
poot met de hand (2). Niet zelden werkt een vijftal mannen naast elkaar;
dan doen ze in één keer een hele reep kantelen. De chaquitaclla evolueerde
van een graafstok naar een werktuig met een scherp metalen uiteinde, een
gebogen of recht handvat, en een voetsteun. Het is ongeveer 1 à 1,5 meter
lang en heeft een diameter van ongeveer 6 cm. De voetsteun bestaat uit twee
stokken van ca. 20 cm lang die evenwijdig met elkaar zijn vastgesnoerd op
ongeveer 45 cm hoogte. Het houten handvat is aan de steel vastgebonden met
repen van lama- of runderleer. Wanneer op steile hellingen wordt gewerkt,
is een lager geplaatst handvat -dicht bij de voetsteun - handiger om in
evenwicht te blijven. De steel past in de dille...