Opzoeken

Smidstekens in België: algemeen zoeken Kies hieronder de gewenste plaatsnaam, figuur en/of periode en u krijgt de lijst van hun smidstekens. U kan ook zoeken op een zelf gekozen trefwoord. De plaatsnamen worden opgenomen in de taal die in de streek of het land gesproken word. Zo moet je bv. zoeken op “Namur” in plaats van “Namen”. Brussel en zijn gemeenten zijn in het Nederlands opgenomen. Indien u de plaatsnaam zoekt zoals het op het stuk voorkomt, maakt u beter gebruik van zoek op letter.Soms gebeurt het dat na identificatie de smid uit het buitenland afkomstig blijkt te zijn. Ook die plaatsnamen worden opgenomen. Indien de periode gekend is, waarin de smid werkzaam was, wordt ze opgenomen in periodes per 50 jaar.

ID-DOC: zoek op vorm

Wanneer een opening ontstond in een haag die het vee moest tegenhouden, werd om het gat te dichten soms aan beide zijden van de haag een horizontale staak bevestigd. De twee staken werden samengebonden en drukten dus de takken op één rij. Om ze bij elkaar te trekken, werd gebruik gemaakt van een touw of van een haagspanner (1). Dat werktuig bestaat uit een recht stuk hout van ca. 60 cm waarin één of meerdere holronde uitsnijdingen zitten en dat als hefboom dient. Aan één uiteinde van de hefboom is een metalen ketting bevestigd die eindigt in een grote haak (10-15 cm). Deze haak wordt rond één van de staken gehangen terwijl de andere staak in een uitsnijding van de hefboom geplaatst wordt. Naargelang de gewenste afstand tussen de twee staken, kan de ketting ingekort worden met behulp van een kleine haak die zich aan het andere uiteinde van de ketting bevindt. Wanneer er op de hefboom geduwd wordt, worden de twee staken naar mekaar toe getrokken. De plaats van de holronde uitsnijdingen...

Het muilijzer is een handwerktuig van de dierenarts om de bek van een koe of paard geopend te houden om veilig de bek te inspecteren. Net als bij de mondopener voor de mens zijn er modellen die zich lenen voor een korte controle van de bek. Andere zijn geschikt voor tandverzorging of chirurgische ingrepen.De meeste modellen hebben een recht houten hecht en de ijzeren constructie is symmetrisch met afgeronde of omgebogen uiteinden om voldoende te klemmen zonder de bek of lippen te verwonden.Sommige modellen hebben een centrale schroef om de hoogte van de opening te kunnen verstellen. Er bestaan ook tangvormige modellen. [MOT]

Een klein gazon kan je al wandelend beluchten door gebruik te maken van de gazonbeluchter (zolen). Hij bestaat uit ijzeren of plastic zolen waaronder ijzeren spijkers (ca. 5 cm) bevestigd zijn. De zolen bevestig je onder je schoenen. Andere middelen om het gazon te beluchten, zijn een prikker of een gazonbeluchter (roller). [MOT]

Keukenwerktuig waarmee men een appel tegelijk van het klokhuis kan ontdoen én in partjes kan verdelen. De messen (8 tot 14) zitten als spaken in een wiel (ca. 10 cm doorsnede), met de boor als naaf. Het cirkelvormige, aluminium frame heeft twee handvatten. Men zet de appelverdeler boven op een appel en duwt hem naar beneden. Zie ook de ananasverdeler. [MOT]

Het fixeerspuitje is een klein metalen (1) blaaspijpje waarmee men een (vloei)stof kan vernevelen op een werkstuk. Dat kan een doek of stuk stof zijn maar evengoed voedingswaren. Het bestaat uit twee dunne metalen pijpjes, die in een rechte hoek met een metalen steun verbonden zijn aan de uiteinden maar net niet aansluiten. Het werktuig is soms opvouwbaar. Het uiteinde van het langere pijpje wordt in een potje gedopt met bv. een fixatief, een mineraal, inkt of kleurstof. Wanneer men blaast in het korte pijpje zoals in een rietje, zorgt de druk in het langere ervoor dat de stof krachtig uitvloeit aan de kruising van beide pijpjes en vernevelt. Bij tekeningen in houtskool, pastel, krijt of potlood kan een specifiek fixatief ervoor zorgen dat de pigmentkorrels goed vasthouden en de tekening niet uitvlakt. De boekbinder kan een fixatief aanbrengen bij de nabehandeling van marmerpapier om dofheid weg te werken en een beschermende laag aan te brengen (2). De pasteibakker hanteert het fixeerspuitje...

De pijprichter (1) is een zwaar (tot 10 kg en meer) stalen werktuig om metalen buizen die een kleine knik gekregen hebben of een lichte torsie vertonen, terug recht of in een gewenste, gelijkmatige kromming te buigen. De chauffagist hanteert het bijvoorbeeld om verwarmingsbuizen gelijk te richten. Men plaatst de drie holtes rond de pijp. De middelste bevestiging is draaibaar en verstelbaar. Door de schroef stevig aan te draaien, wordt er zware druk op dat stuk pijp uitgeoefend. De pijprichter gelijkt sterk op sommige railbuigers (2). [MOT] (1) Eigen benaming onbekend. Zie het Franse redresse-tube. (2) In het Engels is dat model van railbuiger gekend onder de naam 'Jim crow'.

Metalen of plastic blokje (ca. 2,5-3 cm bij 1,5-2 cm) met een kegelvormige opening aan één van de korte zijden, en met een rechthoekig ingezet mesje. Men steekt de punt van het potlood in de opening en draait het potlood rond totdat de punt aangescherpt is. Er bestaan ook potloodslijpers met twee openingen van verschillende grootte, voor potloden van verschillende diameter. Een ander model bestaat uit een kegelvormig hulsje met een rechthoekig klemmetje, waarin precies het mesje van een veiligheidsscheermes past. Wanneer het mesje versleten is, kan men het vervangen door het klemmetje los te schroeven. Op kantoor gebruikt men vaak een automatische potloodslijper, die men veelal vast aan het bureaublad kan bevestigen. Wanneer men daar een potlood in steekt en een zwengel bedient, draait het mesje rond en wordt de punt geslepen. Zie ook zakmes. [MOT]