Krooszaag (v.)

identificatiecode
ID 918
morfologie
beroep
holotype
MOT V 82.0790 L=39cm B=17cm H=34cm G=1320gr
alias
kroosblok (syn.) (W.N.T.)
alias
kroosijzer (syn.) (W.N.T.)
alias
kreus (syn.) (V.D.)
alias
kreusmes (syn.) (V.D.)
alias
kroos (syn.) (V.D.)
alias
kuipersdrilijzer (syn.) (V.D.)
alias
gergelijzer (syn.) (V.D.)
alias
gergelmes (syn.) (V.D.)
alias
gergelkam (syn.) (V.D.)
alias
kroosmes (syn.) (GROTHE: 202)
alias
kroosbord (syn.) (GROTHE: 202)
alias
tonnekroos (syn.) (Tech-term: 19)
alias
arkelgroefschaaf (syn.) (Tech-term: 19)
alias
handkroost (syn.) (KARMARSCH: 1.798)
alias
kroost (syn.) (KARMARSCH: 1.798)
alias
bodemmes (syn.)
alias
gorgelmes (syn.) (KARMARSCH: 1.798)
beschrijving

De krooszaag is een handwerktuig om de kroos uit te snijden, d.i. de groef in het uiteinde van de duigen, waarin de bodemstukken steken (zie ook kroosschaaf).

De krooszaag bestaat uit een grote geleider waardoor een vierkantige houten stang glijdt die een getand ijzer draagt. Dikwijls belet een verstelbare geleider het te ver zagen; de diepte van de kroos mag immers niet groter zijn dan één derde van de dikte van de duig.

De geleider glijdt op het uiteinde van de duigen, vooraf effen geschaafd met de kimschaaf, en de krooszaag snijdt de kroos uit.

Er bestaan betrekkelijk zeldzame krooszagen met vaste geleider.

Zie ook kuipersboogschaaf. [MOT]