Hoepelhaak (v.)

identificatiecode

ID 59
morfologie

beroep

holotype

MOT V 81.0442 L=53cm L(haak)=28cm B(bovenaan)=3,5cm B(onderaan)=6cm G=1180gr

alias

bandhaak (syn.) (QUICKE: 159, 195)

alias

hoeptang (syn.) (QUICKE: 159, 195)

alias

hoepeltang (syn.) (QUICKE: 159, 195)

alias

klauw (syn.) (QUICKE: 159, 195)

alias

klemhaak (syn.) (QUICKE: 159, 195)

alias

kuipershaak (syn.) (QUICKE: 159, 195)

alias

kuipersklemhaak (syn.) (QUICKE: 159, 195)

alias

kuiperstang (syn.) (QUICKE: 159, 195)

alias

kuipershoeptang (syn.) (QUICKE: 159, 195)

alias

nijper (syn.) (V.D.)

alias

hoepeltrekker (syn.)
beschrijving

De hoepelhaak is een hefboom van de tweede soort om de laatste hoepels op een ton te trekken en om de duigen van elkaar te verwijderen wanneer de bodemstukken in de kroos geplaatst worden of wanneer werk of riet tussen de duigen gestoken wordt.

Het is een rechte stang (ca. 60 cm; middellijn 4-5 cm) met een door een metalen plaat beslagen afgeschuind uiteinde. Op enige afstand van dat uiteinde is een losse L-vormige ijzeren haak (1) vastgemaakt.

De hoepel wordt op de ton gelegd. Aan een kant wordt hij meestal tegengehouden door een klemhaak, d.i. een metalen aan één uiteinde haaks gebogen staaf, waarop een haak glijdt. De haak van de hoepelhaak vat de hoepel aan de overkant terwijl het afgeschuind uiteinde op de ton steunt. De druk van boven naar beneden trekt de hoepel op de duigen.

Het werktuig is te vergelijken met de bandhaak (wiel), de palter en de haagtrekker. [MOT]

(1) De houten haak (DUNARE: 614) is waarschijnlijk uitzonderlijk.