Loper voor kleurstof (m.)

Stenen (marmer, arduin) of glazen (1) werktuig met platte, gladde onderzijde (2) en licht afgeronde kanten, waarmee men kleurstof of pastelkrijt fijnwrijft (3).

Het onderste gedeelte is cilindervormig. Het andere uiteinde is kegelvormig, met afgeronde top, en fungeert als handvat. Bij een ander model is het handvat vervaardigd uit hout en gaat het geleidelijk over in een stenen gedeelte.

Men werkt meestal op een vlakke ondergrond - wrijfsteen genoemd - dat uit hetzelfde materiaal is vervaardigd als de loper.

Met een tempermes wordt de pasta op het midden van de wrijfsteen aangebracht. Met de loper spreidt men de pasta over het hele oppervlak (behalve de randen) van de wrijfsteen. De overtollige pasta wordt met het tempermes verwijderd en men wrijft met de loper in acht of cirkelvormige bewegingen over de wrijfsteen totdat de pasta uit een homogene massa bestaat zonder pigmentkorreltjes.

Om kleurstof te verpulveren, kan men ook een stamper in een vijzel gebruiken.

Zie ook strijkglas. [MOT]

(1) De glazen loper voor kleurstof heeft volgens VAN HOEK: 16, de voorkeur omdat deze zeer hard is en weinig en kleurloos "slijtsel" afgeeft bij het wrijven van kleurstof.

(2) Ook baan genoemd (VAN HOEK: 3.17).

(3) Volgens DE LANGLAIS duidt de term "wrijven" voor de schilders niet alleen op het fijnstampen en verpulveren van het droge pigment, maar ook op het mengen van het pigment met een of ander bindmiddel om er een pasta van te maken. (DE LANGLAIS: 305).