Kuipersdissel, holle (m.)

identificatiecode
ID 85
morfologie
beroep
holotype
MOT V 82.0776 L=13,5cm B=17cm G=950gr
holotype
MOT V 2023.0033 L=15cm B=15cm H=18cm G=1009gr
alias
kuipersdissel, gebogen (syn.)
beschrijving
Sommige kuipers gebruiken een holle dissel (1) van ca. 0,5-1 kg, met sterk gebogen en breed (9-13 cm) blad om de binnenzijde van de duigen, waar de kroos uitgeschaafd of uitgezaagd zal worden, effen te houwen. De holle dissel vervangt dan de kuipersboogschaaf of het kroostrekmes.

De afmetingen van het werktuig verschillen naargelang de grootte van de ton.

Aangezien de holle dissel haaks tegenover de richting van de vezels hakt, moet hij zeer scherp zijn. De snede moet enigszins schuin op de vezels vallen om het hout niet te doen barsten.

Het werktuig wordt ook soms gebruikt i.p.v. de rechte kuipersdissel om de kim af te schuinen. Het wordt dan met beide handen gevat (2). [MOT]

(1) Fr.: paroir de tonnelier. Het woord paroir duidt ook het krammes van de klompenmaker aan.

(2) Bv. RENARD 1921: 180.

MOT V 2023.0033