Schoenmakersmes (o.)

identificatiecode
ID 187
morfologie
beroep
holotype
MOT V 84.0056 L=17,8cm B=0,9cm G=28gr
holotype
MOT V 84.0400 L=31,5cm B=1,8cm G=70gr. Opschrift: JC ACIER FONDU afb hamer.
holotype
MOT V 88.1549 L=23cm B=3cm G=100 gr. Opschrift: F. HERDER ABR. SOHN SOLINGEN afb schoppen (kaartspel).
holotype
MOT V 2002.0001 L=19cm B=2cm G=32gr. Opschrift: 1946 E.A. BERG ESKILSTUNA SWEDEN GARANTI afb haai.
holotype
MOT V 2007.0417 L=21cm B=2cm G=48,5gr. Opschrift: / (zie verder) afb onbekend.
alias
zoolleermes (syn.) (Tech-term: 17)
beschrijving

Het schoenmakersmes is een volledig metalen mes, ca. 15-25 cm lang, dat door de schoenmaker gebruikt wordt om de kanten van leder af te schuinen en de randen van de zool af te snijden. De snede is recht en bevindt zich schuin in het vlak van het mes.

Het mes is vaak breder naar het snijdend uiteinde toe. Het kan ook in de lengte holrond zijn; op deze wijze vermijdt men de schoen te beschadigen wanneer de randen van de zool afgesneden worden. Vaak wordt het hecht in dun leder gewikkeld (1). Soms wordt het mes zelf gemaakt uit bijvoorbeeld een metaalband van een verpakking (bv. MOT V 84.0056). Er bestaan ook modellen met een houten hecht (bv. MOT V 88.1549).

Dit mes wordt naast de schoenmaker ook door andere leerbewerkers gebruikt. Zo gebruikt de boekbinder het mes om de randen van het leder uit te dunnen, alvorens ze over de omslag worden geslagen. De mandenmaker gebruikt soms een schoenmakersmes in plaats van een steekmes (mandenmaker). [MOT]

(1) SALAMAN 1986: 141.